ปีนี้ไหว้บะจ่างได้แล้ว
นั่งก่อเตาถ่านต้มน้ำเดือดๆ
เหมือนเก็บกดมานาน
ป๊าไปครบ 3 ปีแล้น
มัดกินเองมันถูกใจกว่าเยอะเลย
Dragon Boat Festival
It is generally believed that this festival originated to honor the memory of the patriotic poet Qu Yuan, who lived in the State of Chu during the Warring States Period. In despair at not being able to halt the decline of his country, he drowned himself in the Miluo River in modern Hunan Province on the fifth day of the fifth lunar month after the capital of Chu fell to the State of Qin in 278 B.C. Legend has it that after Qu Yuan’s death people living on the banks of the river went out in their boats to try to find the corpse. Every year thereafter, on this day people would row their boats out onto their local river, throwing sections of bamboo filled with rice into the water as an offering to him. Today, the memory of Qu Yuan lives on, zongzi (pyramid-shaped dumplings made by wrapping glutinous rice in bamboo leaves) remains the traditional food and dragon-boat races are held.
เทศกาลวันไหว้ขนมจ้าง ( บะจ่าง )
ไหว้เจ้าวันที่ 5 เดือน 5 ของจีน ตามตําราเรียกว่า ” โหงวเหว่ยโจ่ว” เป็นเทศกาลไหว้เจ้าด้วยขนมจ้าง ขนมจ้างนี้คนจีนจะเรียกว่า “จั่ง” แม่บ้านที่มือฝีมือจะลงมือทําขนมจ้างเอง เรียกว่า “ปักจั่ง”
ตํานานเทศกาลไหว้ขนมจ้าง เป็นเรื่องราวที่จารึกเอาไว้ในประวัติศาสตร์ ถึงขุนนางผู้ซื่อสัตย์ของจีน ชื่อคุกง้วน เมื่อ 275 ปีก่อนศริสต์ศักราช ในสมัยของกษัตริย์ก๊กฉู่
ขุนนางคุกง้วนรับราชการด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ถือเอาประโยชน์ของราษฎรเป็นที่ตั้ง ขุนนางคุกง้วนจึงเป็นที่รักใคร่ของประชาชน แต่ก็ถูกขุนนางกังฉินคอยใส่ร้ายป้ายสีต่อฮ่องเต้เสมอ
ฮ่องเต้หูเบาก็สั่งเนรเทศขุนนางคุกง้วนให้ออกจากเมืองไป ว่ากันว่าช่วงที่ขุนนางคุกง้วนต้องร่อนเร่พเนจร ได้แต่งลํานําบทกลอนเอาไว้มากมาย ได้เล่าถึงความอาภัพ ชีวิตที่รันทด และความไม่อยู่ในทศพิธราชธรรมของฮ่องเต้
จนความทราบถึงพระเนตรพระกรรณ ก็ยี่งพิโรธ แต่ขุนนางคุกง้วนก็ยังมีแก่ใจกราบทูลเสนอแนะข้อราชการเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อแผ่นดิน แต่ฮ่องเต้ไม่สนพระทัย ขุนนางคุกง้วนก็เลยน้อยใจ จึงไปกระโดดนํ้าตายที่แม่นํ้าไหม่โหลย ซึ่งก็ตรงกับวันที่ 5 เดือน 5 นั่นเอง
ชาวบ้านรู้ข่าวต่างก็ช่วยกันไปงมหาศพ หวังจะนํามาทําพิธีให้สมเกียรติ แต่ก็หาไม่เจอ จึงเอาข้าวไปโปรยไว้แล้วบนบานศาลกล่าว ให้กุ้งหอยปูปลามากินแต่ข้าว อย่าได้กัดกินศพของขุนนางคุกง้วน
ปรากฎว่า แม่นํ้าไหม่โหลยที่ขุนนางคุกง้วนไปกระโดดนํ้าตายนี้อยู่ในมณฑลยูนานพอถึงแต่ละปีจะมีการระลึกถึงขุนนางคุกง้วนโดยชาวเสฉวนซึ่งเป็นมณฑลติดกัน ก็ได้มีการคิดว่า แทนที่จะโปรยแต่ข้าวสารลงไป ก็ให้นําใบจ่างมาห่อข้าวแล้วใส่กับลงไปด้วย ห่อเรียบร้อยแล้วจึงโยนลงนํ้าไป
ซึ่งต่อมาธรรมเนียมก็กลายไปเป็นการไหว้เทศกาลขนมจ้างเดือน 5 นี่เอง ฟังมาว่า การไหว้เจ้าที่จีนแผ่นดินใหญ่สําหรับเทศกาลนี้ผู้คนจะเอาของไปไหว้ที่ริมแม่นํ้า แล้วโยนขนมจ้างลงนํ้าไปด้วย ในบางท้องที่จัดเป็นงานใหญ่และได้มีการแข่งเรือกันเป็นที่สนุกสนาน
แต่ไหว้ที่เมืองไทย จะเป็นการไหว้เจ้าและไหว้บรรพบุรุษในช่วงเช้าตามปกติ จะมีพิเศษก็ตรงที่มี “ขนมจ้าง” เป้นของไหว้เพิ่มเข้ามา และบ้านไหนมีแม่บ้านมีผีมือก็มักจะ “ปักจั่ง” เองและแจกญาติมิตรให้ไปชิมกัน
http://board.dserver.org/b/bandokbua2/00000304.html
เท่าที่ป่าป๊าเล่าให้ฟังก้ไม่รู้ว่าอันไหน เพี้ยนนิดๆ แต่คิดว่าเชื่อป๊าได้มากกว่า ประวัติศาสตร์จีนป๊าปึ๊กมากๆ เพราะชอบอ่านหนังสือประวัติศาสตร์จีนสุดๆ หนังจีนกี่เรื่องๆ ป๊าเถียงฉอดๆ แล้วก้ยังไงก้มั่นใจว่าบ๊ะจ่างที่บ้านป๊ากะอาม่า มีชื่อมั่ก มากกกกก… ที่อำเภอหงู่โถว ตำบลเตี่ยเอี้ย ป๊ายังแข่งพายเรือกะเค้าทุ๊กปีเลยกะหมู่บ้านข้างๆ ไม่เชื่อป๊าแล้วจะเชื่อใคร๊……จำไม่ได้ว่าป๊าแข่งเรือแล้วชนะรึป่าวน่ะสิ ฮุย ๆ ๆ
ประวัติต่างกันตรงที่ป๊าเคยเล่าว่า ขุนนางไม่ได้โดดน้ำตายแต่โดนฮ่องเต้สั่งให้ถ่วงน้ำ ตอนหลังชาวบ้านแอบลงไปงมหาศพแต่ไม่เจอ พายเรือหาไงก้ไม่เจอ เลยเชื่อกันว่า ขุนนางแอบซ่อนตัวอยู่ใต้แม่น้ำ ชาวบ้านเลยหาวิธีที่จะส่งข้าวไปให้ขุนนางคุกง้วน คือถ้าหย่อนไป กุ้งหอย ปู ปลาจะมากินไปก่อนได้ เลยห่ออย่างดี ถ้าขุนนางคุกง้วนที่อยู่ใต้แม่น้ำเก็บได้ จะได้มีอะไรกินใต้น้ำ ถ้าขี้นมาก้โดนฮ่องเต้สั่งประหารอยู่ดี หลังจากนั้น ก้เป็นการระลึกคุณงามความดีของขุนนางโดยมีการห่อบะจ่างไหว้แล้วก้พายเรือแข่งกันจนเป็นประเพณี
คนดีเซ็งต่อมเล้ย ถึงโลกรู้ แต่ก้ต้องโดนคนเลวทำร้ายอยู่ดี
Delicious Ba-Jang(pyramid-shaped dumplings) is available at
Akikoae's Blog 